Buzdolabı Nedir ve Nasıl Çalşır?

Buzdolabı Nedir?

Ticari amaçlı ilk soğutma işleminin 1856’da buhar sıkıştırma makinesi yardımıyla ürettiği buzları satmaya başlayan ABD’li işadamı Alexander C. Twinning tarafından gerçekleştirildiği sanılmaktadır. Birkaç yıl sonra Avustralyalı James Harrison ilk buhar sıkıştırmalı soğutma makinelerini yaptı. Fransız Ferdinand Carré 1959’da biraz daha karmaşık bir sistem geliştirdi. Carré’nin aygıtında buhar sıkıştırmalı makinelerde soğutucu gaz olarak kullanılan havanın yerine hızla genleşen amonyak kullanılıyordu. Carré’nin soğutucuları kısa sürede tutuldu ve bu teknik ufak değişikliklerle günümüze kadar geldi.

Buzdolabı Nasıl Çalışır?

Hemen hemen her evde bulunan vazgaçilmez ev aletlerinden biridir buzdolapları. Evimizde bulunan buzdolapları belirli aralıklarda çalışır ve içindeki yiyecekleri soğuk tutar. Modern yaşamın bir parçası olan buzdolapları hayatımızı değiştiren, kolaylaştıran icatlardan birisidir. Buzdolaplarının çalışmasının temeli bir sıvının buharlaşması için ısı almasına dayanır. Bu yazıda buzdolaplarının bu basit işlemi nasıl yaptığını anlatmaya çalışacağız. Yaz aylarında güneşin altında kavrulurken vücudumuza serinlemek için su serperiz. Serptiğimiz suyla vücudumuzun serinlediğini hissederiz. Bunun temel nedeni suyun buharlaşması için vücut ısımızı kullanması, yani buharlaşması için gerekli ısıyı vücudumuzdan alıp bizi serinletmesidir. Kolonya sürdüğümüzde ise daha çok serinlediğimizi hissederiz. Bunun nedeni kolonyanın buharlaşma sıcaklığının daha düşük olmasıdır. Buz dolaplarında kullanılan sıvıların buharlaşma sıcaklıkları da çok düşüktür, bu nedenle bu sıvılar buzdolabının içinde dondurucu soğukların oluşmasını sağlarlar. Buz dolabında kullanılan soğutucu sıvıyı cildinize temas ettirmeniz durumunda cildinizin donduğunu görürsünüz. Buz dolapları aşağıda belirtilen beş temel parçadan oluşurlar.Kompresör: Isı taşıma boruları: Kıvrımlı veya sarmal boru grubu. (dış ünitede) Isı taşıma boruları: Kıvrımlı veya sarmal boru grubu. (iç ünitede) Soğutucu: Buzdolabının içinde soğukluk oluşturmak için buharlaşan akışkan. Bir çok endüstriyel uygulamada soğutucu olarak -27 C’de buharlaşan saf amonyak kullanılır.Yukarıda belirtilen parçalar aşağıdaki gibi çalışarak buzdolabındaki soğutmayı gerçekleştirir. Kompresör soğutucu gazı sıkıştırır. Böylece soğutucunun basıncı ve sıcaklığı yükselir ve buzdolabının dışındaki ısı taşıma boruları sıkıştırmanın verdiği sıcaklığı dışarıya vermeye yardımcı olur. Serinleyen soğutucu yoğunlaşarak sıvı hale gelir v genleşme vanasından akar. Genleşme vanasından yüksek basınçlı alandan düşük basınçlı alana akan sıvı soğutucu genleşir ve buharlaşır. Buharlaşma esnasında buzdolabının içindeki ısıyı alarak buzdolabının içini soğutur. Buzdolabının içindeki ısı taşıma borularının içinden geçen soğutucu ısıyı emerek dolabı soğutur ve gaz kompresöre geri döner. Bu döngü böylece sürerek buz dolabının çalışması sağlanır. Buz dolapları gibi soğutma ve ısıtma işlevi olan klimalar da aynı şekilde çalışırlar.